جزوه و مقاله دانشجویی

جزوه حقوق مدنی

جزئیات و دریافت گزارش فایل

حقوق مدنی عبارت است از قواعد و مقرراتی که در روابط خصوصی میان افراد جامعه با یکدیگر حاکم بوده و در دسته بندی تجارت، آیین دادرسی مدنی، کار و مالکیت فکری قرار نگیرند. حقوق اشخاص، اموال، خانواده و ارث از مهم ترین تقسیم بندی های حقوق مدنی بوده و قانون، رویه قضایی و عرف، منابع این شاخه از حقوق را تشکیل می دهند.

حقوق مدنی به عنوان یکی از زیر مجموعه های حقوق خصوصی، شاخه ای از حقوق است که به مطالعه روابط میان اشخاص جامعه اعم از حقیقی و حقوقی می پردازد؛ روابطی که از چهارچوب تجارت، آیین دادرسی مدنی ، کار و مالکیت فکری خارج می باشد. از آنجا که احقاق حق افراد در یک جامعه در بسیاری از روابط، نیازمند شناخت حقوق مدنی و آگاهی از قوانین مربوط به آن می باشد، ضروری است که مفهوم حقوق مدنی و قوانین مربوط به آن مورد مطالعه قرار گیرد.

انواع حقوق مدنی:

در توضیح انواع حقوق مدنی می‌توان موارد زیر را بررسی نمود:

1. حقوق اشخاص
   هر شخصی به عنوان یک موجود که در عالم طبیعت می‌تواند وجود داشته باشد، دارای حقوق و تکالیفی است. عمدتا اشخاص یا در قالب اشخاص حقیقی یعنی انسان‌ها یا در قالب اشخاص حقوقی همانند شرکت‌ها و مؤسسات، انجمن‌ها و … هستند. کلیه‌ی این اشخاص اعم از حقیقی و حقوقی می‌توانند در عالم واقع حقوق و تکالیفی داشته باشند. به‌عنوان مثال آنچه تحت عنوان حقوق اشخاص در خصوص انسان‌ها صدق می‌کند، مباحثی از قبیل اهلیت برای دارا شدن حق و تکلیف و اهلیت برای اجرای حق و تکلیف، مسائلی همانند صغیر بودن، جنون، عدم رشد، ورشکستگی و مباحثی از این قبیل هستند که تعیین‌کننده‌ی حقوق اشخاص است.
2. حقوق اموال
   این حقوق شامل هر آن چیزی است که می‌تواند با انواع اموال مرتبط باشد. به‌عنوان مثال، طبق یک تقسیم‌بندی مرسوم، مال می‌تواند قابل جابه‌جایی (منقول) و غیرقابل‌جابه‌جایی (غیرمنقول) باشد. هرکدام از این اموال قواعد و احکام خاص خود را از حیث مسئله‌ی توقیف مال طبق حکم دادگاه و مسئله‌ی صلاحیت دادگاه از حیث اقامه عوا دارند.
3. حق قراردادها و تعهدات
   یکی از مهم‌ترین و کاربردی‌ترین حقوقی که در یک جامعه اشخاص بدان نیاز دارند و هم برای خودشان و هم برای جامعه ضروری است، حقوق مرتبط با قراردادها، تعهدات و مسئولیت‌هایی است که به‌دنبال آن برای طرفین یک قرارداد و اشخاص ثالث به‌وجود می‌آید.
4. حقوق مسئولیت مدنی
   گاهی مواقع مسئولیت‌هایی که برای اشخاص ایجاد می‌شود ممکن است از قرارداد ناشی نشده باشد. مثلا، مسئولیتی که در اثر تصادف رانندگی و وارد کردن خسارت به ماشین دیگری، برای یک راننده ایجاد می‌شود.
5. حقوق خانواده
   ازجمله مهم‌ترین حقوق مدنی که اشخاص یک جامعه به آن نیاز دارند، حقوق خانواده است. مباحثی ازجمله نکاح، طلاق، مسئله‌ی پرداخت مهریه، پرداخت نفقه، تمکین، نحوه‌ی تعیین مهریه، طرق از بین رفتن زوجیت و مسائلی از این قبیل در زمره حقوق خانواده بررسی می‌شود که از مهم‌ترین حقوق مدنی اشخاص در جامعه است.
6. ارث و وصیت
   یکی دیگر از مسائلی که در حقوق مدنی جای بحث و بررسی دارد، بحث ارث و وصیت و احکام و قواعد حاکم بر آنهاست. طرق و نحوه‌ی تعیین ارث و انواع وصیت در این شاخه مورد بررسی قرار می‌گیرند.

جدای از این ۶ مورد اشاره شده به عنوان مباحث حقوق مدنی، مسائل دیگری از قبیل چگونگی برخورد با حقوق خارجیان از حیث داشتن اموال، چگونگی برخورد با حقوق خارجیان از حیث مسائل مربوط به نکاح، طلاق، ارث و وصیت‌شان، مباحث مربوط به دلایل لازم برای اثبات یک دعوا همانند شهادت دادن یا قسم خوردن نیز در حقوق مدنی مورد بحث قرار می‌گیرد.

• این فایل جزوه خلاصه شده و در عین حال جامعه درس حقوقی مدنی می باشد که یکی از دروس بسیار مهم و کاربردی رشته حقوق و از دروس سرنوشت ساز آزمون های حقوقی است.
• دارای بخش های نموداری و جدولی
• مطابق با نظرات استاد بزرگ و ارجمند حقوق خصوصی آقای دکتر کاتوزیان